Σμύρνη 13 -17 Σεπτ 1922 (σπάνιο ντοκυμαντέρ)

Σα σήμερα καιγόταν η Σμύρνη κι ο κόσμος κρεμόταν από καράβια και βαρκούλες που δια νόμου δεν τον έσωζαν. Στην Ελλάδα στα μουλωχτά το περασμένο καλοκαίρι, όσο ακόμα οι Μικρασιάτες πανηγύριζαν, είχε ψηφιστεί ένας νόμος που απαγόρευε τη μεταφορά προσφύγων ακόμα και με κάρο. Βολικό;

Ο Ύπατος Αρμοστής άνθρωπος μισητός και φίλος επιστήθιος του Βενιζέλου (και πια υποθέτουμε επιφορτισμένος με το καθήκον να προστατέψει από τα αντίποινα που θα έρχονταν)  έφυγε μισότρελος, ο Πατριάρχης λιντσαρίστηκε από άγριο πλήθος που του ξερίζωσε τα γένια.

Και όσοι σώθηκαν;

Όσοι σώθηκαν βρέθηκαν στα νησιά να αγοράζουν με χρυσαφικά ένα ποτήρι νερό. Όχι όλοι βέβαια, όχι όλοι. Όμως και τότε ακούστηκαν τα 'δε χωράμε' και περιφρονήθηκαν κι ας είναι πάντα πλούτος για μια χώρα οι καινούργιοι άνθρωποι και η γνώση που φέρνουν.

Σα σήμερα ήταν.
Μάθαμε άραγε κάτι;

Φέρνω μια εικόνα της Σμύρνης να καίγεται και ένα ντοκιμαντέρ που πέρασε χρόνια κρυμμένο στην Τουρκία και τη Νέα Υόρκη για να το ανακαλύψει και να το διασώσει ο εγγονός του Αρμένη που το κινηματογράφησε όταν εργαζόταν για την αμερικάνικη βοήθεια.
Και εικόνες.

https://vimeo.com/10069165

Smyrna 1922 from Davidian Video Productions on Vimeo.

Robert Davidian's grandfather, George Magarian, born in 1895, educated at the American College at Konya, Turkey and, later, director of the Konya YMCA, filmed Smyrna, Turkey, immediately after it's genocidal destruction.

The resulting 35mm edited nitrate film was hidden in my grandmother's apartment in NYC for 60 years. I was lucky to transfer it to digital before it completely disintegrates. -Robert Davidian 5 March 2008